To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
Ukraińcy bronili się na Wyspie Wężowej, nie na Wyspie Węży – język polski zyskał nowy egzonim
1 kwietnia 2022, 05:40Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP (KSNG) ustanowiła polski egzonim Wyspa Wężowa. To ukłon w stronę pograniczników ukraińskich, którzy bronili wyspy pierwszego dnia inwazji Rosji na Ukrainę i odmówili złożenia broni.
Małpy odczuwają żal podecyzyjny
27 maja 2011, 16:40Naukowcy z Yale University dowodzą, że nie tylko człowiek odczuwa żal podecyzyjny. Zauważono go bowiem również u małp, które najwyraźniej zastanawiają się też, nad tym, co by było, gdyby dokonały innego wyboru.
Dwujęzyczność zmienia pogląd dzieci na świat
15 stycznia 2015, 13:12Dzieci wierzą, że ludzkie i zwierzęce cechy są wrodzone, co może prowadzić do przekonania, że język czy preferencje dotyczące ubioru są raczej wrodzone niż wyuczone. Okazuje się jednak, że przy bilingwizmie sekwencyjnym, gdzie dziecko najpierw uczyło się jednego, a po 3. r.ż. drugiego języka, rośnie prawdopodobieństwo zrozumienia, że sprawy mają się inaczej.
Eksperymentalna terpia uratowała życie dziecku
9 listopada 2015, 12:39W Great Ormond Street Hospital (GOSH) wykorzystano nowatorską metodę edycji genów, dzięki której uratowano życie dziewczynki chorej na nieuleczalną dotychczas formę białaczki. Pacjentka, 12-miesięczna Layla, miała nawrót ostrej białaczki limfoblastycznej, która nie reagowała na leczenia. Dzięki "molekularnym nożyczkom" dziecko jest już zdrowe.
Małe nietoperze „gaworzą” podobnie do ludzkich niemowląt. Pozwoli to badać ewolucję mowy
20 sierpnia 2021, 16:23Pierwsza formalna analiza „gaworzenia” młodych nietoperzy pokazała, że proces ten jest podobny do gaworzenia ludzkich niemowląt. Zdaniem autorów badań, naukowców z Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie, badanie tego zjawiska może rzucić interesujące światło na pochodzenie ludzkiego języka.
Skutki wyłączenia żołądkowego udzielają się nieoperowanym
19 października 2011, 08:52Otyli członkowie rodzin osób, które poddały się operacji wyłączenia żołądkowego (ang. gastric bypass), także chudną. Okazuje się, że często zaczynają zdrowiej się odżywiać i więcej ćwiczyć. Naukowcy ze Szkoły Medycznej Uniwersytetu Stanforda uważają, że do głosu dochodzi tu społeczna zaraźliwość zmiany stylu życia.
Lęk przed wężami i pająkami jest wyuczony
24 stycznia 2011, 18:18Wbrew powtarzanemu od dawna twierdzeniu, że człowiek ma wrodzony lęk przed wężami i/lub pająkami, psycholodzy udowadniają, że strachu przed tymi zwierzętami uczymy się w rzeczywistości w niemowlęctwie.
Język zamiast dłoni
30 czerwca 2008, 08:53Zespół naukowców z Georgia Institute of Technology opracował urządzenie wielkości ziarenka ryżu, które wszczepia się pod język. Magnes pomaga osobom z tetraplegią (sparaliżowanym od szyi w dół) w uzyskaniu większej niezależności. Dzięki niemu mogą one np. obsługiwać komputer, poruszając kursorem za pomocą czubka języka.
Balistyka kameleoniego języka
11 marca 2010, 09:33Kameleon jemeński (Chamaeleo calyptratus) jest zwierzęciem zmiennocieplnym, co oznacza, że spadek temperatury otoczenia spowalnia jego metabolizm. Wydawałoby się, że w zimnie język gada nie osiągnie właściwej prędkości, by schwytać smakowity kąsek, ale to nieprawda. Okazuje się, że natura wyposażyła go w specjalny mechanizm wyrzutowy. Nie bazuje on na bezpośrednich skurczach mięśni, ale działa na zasadzie napnij i wypuść, czyli podobnie do łuku i strzały.
